Philidor Vitrine

Une édition numérique de la base Philidor4

Oeuvre, notice n°64568

Numéro d'origine (JLB ou EZPUBLISH) : CHARP-01139

CAECILIA VIRGO ET MARTYR OCTO VOCIBUS

Type de contenu : Musique
Personnes ayant un rapport avec l'oeuvre :
  • CHARPENTIER, Marc-Antoine - compositeur
Genre musical : histoire sacrée
Genre du texte : Non renseigné
Cote CMBV : AE/

Incipit

Incipit latin :
Est secretum Valeriane
Incipit musical :
1 11 11177 15555 6666 767 51
55 55544 52222 6221 1
555555 555566 66677
552777774 555356 7
5 554 3356 5555 5555 55
321 25 112 7 556 47 556 4
222234 5555555555 55
1111112 3333334 44
1111671 44433334
2 1 4 33 4 5 4 5 67 76 7
112 77671 667 555 545 33
1234 552 333 5 272 16712 777

Effectif et instrumentation

Effectif musical : vx10/ch.fr.4,ch.fr.4/orch.fr.4,orch.fr.4/bc
Note sur l'effectif :
vx.10 = - sol2 : Caecilia (A) - ut3 : - Tiburtius (A) - ut4 : - Valerianus (A) - fa4 : - Almachius (A)
sol2, sol2 : Duo angeli ex primo choro (B ; C) - sol2, sol2 : Angeli ex secondo choro (D ; E)
ut3 : unus ex choro (B) - ut4 : unus ex choro (B)
Instrumentation : Non renseignée

Source(s)

Source A :
Caecilia Virgo/ et Martyr/ octo vocib[us] - dans - M.-A. Charpentier - Meslanges - partition, ms autogr. (sd), vol. III, cahiers [19]-20, f. 35v-57 - F-Pn/ Rés Vm1 259 [ 3]
Cote source :
F-Pn/ Rés Vm1 259 [ 3]
Code source :
H.397
Type de source :
originale
Notes sur la source :
Contient : - f.35v - [titre] - interlocutores - Caecilia nobilis Romana/ Valerianus maritus Caeciliae/ Tirbutius frater Valeriani/ Almachius tyrannus/ chorus fidelium/ chirus Angelorum/ Historicus - Pars prima [:] Paeledium - f.36 - [suite du] Praeludium - f.36v - [fin du] praeludium - suivez sans interruption - [début du duo Caecilia et Valerianus] est secretum Valerianus - f.37 - [fin de] est secretum Valerianus - f.37v - [début du choeur] Et aquis lustralibus - f.38 - [suite de] et aquis lustralibus - f.38v - [suite de] et aquis lustralibus - f.39 - [fin de] et aquis lustralibus - f.39v - Unus ex choro [:] acceptis autem - [début du trio Caecilia, valerianus et Tiburtius] O Tiburti - f.40 - [suite de] O Tiburti - f.40v - [suite de] O Tiburti - f.41 - [fin de] O Tiburti - [début du double choeur] O Christi fidem - f.41v - [suite de] O Christi fidem - f.42 - [suite de] O Christi fidem - f.42v - [suite de] O christi fidem - f.43 - [fin de] O Christi fidem - finis/ Prima/ partis - Suivez/ après une/ grande/ pause - f.43v - secunda pars [:] praeludium - f.44 - [fin du] praeludium - [début du récit] Cum autem Valeriani - f.44v - [fin de] cum autem Valeriani - [début du duo Caecilia et Almachius] O conjugis - f.45 - [fin de] o conjugis - suivez a laire - [début de l'aire] In devorantem - suivez sans interruption - f.45v - [suite de l'aire] in devorantem - faites ici une pause - suite - [fin de l'aire] in devorantem - faites ici un grand/ silence/ passez au choeur - f.46 - [début de] Heu nos dolentes - f.46v - [suite de] heu nos dolentes - suivez sans interruption - f.47 - [suite de] heu nos dolentes - f.47v - [fin de] heu nos dolentes - f.48 - [début du petit choeur alterné avec les angeli] nolite flere fideles - f.48v - [suite de] nolite flere fideles - f.49 - [fin de] nolite flere fideles - suivez/ au/ quatuor/ sans/ interruption - f.49v - [début du choeur] Eya ergo Caecilidae - f.50 - [suite de] eya ergo Caecilidae - f.50v - [suite de] eya ergo Caecilidae - f.51 - [suite de] eya ergo Caecilidae - f.51v - [suite de] eya ergo Caecilidae - f.52 - [suite de] eya ergo Caecilidae - f.52v - [suite de] eya ergo Caecilidae - f.53 - [suite de] eya ergo Caecilidae - f.54 - [suite de] eya ergo Caecilidae - f.55 - [suite de] eya ergo Caecilidae - f.55v - [suite de] eya ergo Caecilidae - f.56 - [suite de] eya ergo Caecilidae - f.56v - finale - [suite de] eya ergo Caecilia - f.57 - [fin de] eya ergo Caecilia - passez a la/ reprise/ et la dites/ jusquea/ la finale - finis

Description de la source :
Caecilia : - Est secretum, Valeriane, quod tibi volo dicere. - Valerianus : - Nullus audit, nullus videt : aperi mihi mentem tuam, soror mea, sponsa mea. Dic mihi quid vis. - Caecilia : - Audi, Valeriane : Angelum Dei habeo amatorem, qui nimio zelo custodit corpus meum : quare ne quid in me committas quo ira Dei in te concitetur. - valeriane : - O, O cara Caecilia, delitiae cordis mei, Caecilia amores mei, quomodo sermonibus tuis fidem dare potero, nisi prius viderim custodem illum de quo locuta es? - Caecilia : - Fac ut aqua baptismalis oculorum mentis tuae caliginem dissipet, angelum Dei videbis et custodem virginitatis meae. - Chori fidelium : - Et aquis lustralibus initiantus Valerianus in cubiculo Caeciliam orantem invenit cum angelo, qui dedit illis flores suavissimum odorem mittentes. - Unus ex choro : - Acceptis autem ab angelo flosculis Caecilia et valerianus talia Tiburtio dicebant : - Caecilia et Valerianus : - O, Tiburti, tiburti, num flores odoraris? - Tiburtius : - O suavis, o mirus pro tempestate odor! Quis dedit vobis flosculos istos ? - Caecilia et Valerianus : - Angelus Dei qui custodit nos. - Tiburtius : - Quae mira narratis ! - Caecilia et Valerianus : - Et mira et vera. - Tiburtius : - Incertus vix credo. - Caecilia et Valerianus : - Quod oculus videt ; quod probat olfactus. - Tiburtius : - Quod probat olfactus, hoc verum non puto. - Caecilia et Valerianus : - O Tiburti, Tiburti, in coelos respice, in terram et fluctus, et vide cuncta quae sunt in eis. Qui dixit et facta sunt haec omnia nonne potest oprari similia ? - Tiburtius : - Te Christum agnosco, te Deum omnipotentem confiteor. - Caecilia, Valerianus et Tiburtius : - Nunc ergo unanimes juremus in Christi fidem ; te Christum agnoscimus, te Deum fatemur, qui solus facis mirabilia. Conterantur, confringantur, destruantur, deleantur dili gentium numina sculptilia. - Chori fidelium : - O Christi fidem profitentium coelestis harmonia ! O concentus delectabilis, suavis melodia ! - Unus ex choro : - Cum autem Valeriani et Tiburtii confessionem intellexisset Tyrannus, morte crudelissima damnavit eos. Et Caeciliam blandittis in suam trahere sententiam frustra conatus sic frendem, sic furens eam alloquitur : - Almachius : - O conjugis et fratris ejus parricida seductris, quae chimeram adoras et volens deciperis, dic mihi, indica mihi quid de bonis eorum egeris, nam pertinent ad me. - Caecilia : - O conjugis et fratris ejus homicida Tyranne, qui Christum ignoras et falsa numina sequeris, aperui manum meam Christi pauperibus, et bona conjugis mei et fratris ejus eis distribui, nam pertinent ad eos. - Almachius : - Aut Iovi sacrifica aut morti te tradam. - Caecilia : - Deos colere argentum et aurum, adorare opera manum hominum, insanientis est. Nolo, nolo falso numini tuo sacrificare : "abscinde, combre, crudelis, avare ;/ non terrent me cruces nec dira tormenta./ et flammas accende, et ferrum intenta,/ tot poenae pro Christo si mihi ferendae/ erunt suaves et carae." - Almachius : - In devorantes fornacis ardentis flammas, vivam te conjiciam. - Caecilia : - In his dabit mihi Christus dulce refrigerum. In his dabit sponsus coeleste solatium. - Almachius : - Si flammas voraces vitas, gladium non vitabis. - Caecilia : - Quid moraris, quid cunctaris, crudelis impie tyrann ? Mortem mihi matura tamdiu desideratam, triumphos meos in crastinum ne differas. Noli, quaeso, noli tardare. "Abscinde, combure, crudelis, avare ;/ non terrent me cruces nec dira tormenta./ Et flammas accende, et ferrum intenta;/ Tot poenae pro christo si mihi ferrendae/ Erunt suaves et carrae." - Alamchius : - Cito, cito, carnifices ; ream corripite et occipite. - Caecilia : - Ecce, mi Jesu, vocem meam exaudisti. Ecce, mi sponse, fecisti secundum cor ancillae tuae. Suspirans deficio ! Amore morior ! Accipe spiritum meum. - Heu, nos dolentes ! - Duo Angeli : - Cur ploratis, fideles, cur suspiratis ? - Chori fidelium : - Heu, nobilis, heu, casta virgo, heu pulchra, heu, casta virgo moritur ! - Angeli : - Quae est ista virgo ? Dicite, fideles : quae est ista virgo nobilis, pulchra et casta quam ploravis ? - Chori fidelium : - Heu, nos dolentes ! Moritur Caecilia ! Heu, nos dolentes ! - Angeli : - Nolite flere, fideles ! Non moritur Caecilia, sed ab angelis coranata inter choros virginum regnat in coelis. Eya ergo Caecilidae cantate, cantate Caeciliam. Jubilate, coelebrate victoriam eius. - Chori fidelium : - Eya ergo Caecilidae cantemus, jubilemus et exultemusin victoria Caeciliae. Laudamus virginem mundi delicias et carnis illecebrat despicientem. Celebremus martyrem in cruciatibus de Tyranno triumphantem. Jubilemus, cantemus, et psallamus in tympano et choro, in cordis et organo ; in tubis ductilibus, in cymbalis bene sonantibus, in psalterio et cithara, ut volet per orbem Caeciliae victoria !

Références et catalogues

Édition moderne : CHARPENTIER, Marc-Antoine - Meslanges autographes - Repr. de l'éd. de F-Pn/ Rés Vm1 259 - Paris, Minkoff, 1995, vol. III - (oeuvres complètes ; I)

Dates et lieux

Note sur les dates :
1674-1676 : datation d'après H.W. Hitchcock ("? mid-1670s")

Liturgie

Occasion liturgique :
Cécile
Notes sur la liturgie : L'oeuvre commence par une antienne du magnificat, aux vêpres du 22 novembre (Sainte-Cécile)

Rôles et personnages

Rôle(s) cité(s) : Tiburtius Cécile Almachius Valérien Ange
Notes sur le ou les rôles : Caecilia : - sol2 - Tiburtius : - ut3 - Valerianus : ut4 - Almachius : fa4 - Angeli : - sol2

Notes et attributions

Notes et références : sol mineur, 908 mes.
Auteur de la saisie : Fanny Duchet

PHILIDOR4